Dla nauczycieli szkolnych

Materiały edukacyjne tutaj zamieszczone zostały stworzone jako pomoc dydaktyczna do przekazywania informacji o buddyzmie - na przykład w ramach zajęć wiedzy o społeczeństwie, religii, etyki, filozofii czy też godzin wychowawczych.

Ich celem jest udostępnienie zainteresowanym kontaktu z liczącymi dwa i pół tysiąca lat żywymi naukami historycznego Buddy, humanistycznym dorobkiem ludzkości. Ponieważ obecnie światowe religie coraz częściej spotykają się ze sobą na wielu obszarach, ważna jest ich krytyczna ocena i umiejętność odróżnienia ich od siebie. Projekt ten ma za zadanie umożliwić zapoznanie się z bogactwem i różnorodnością buddyzmu nauczycielom i uczniom, a także wszystkim innym zainteresowanym.

Materiały zawierają 26 buddyjskich tematów podanych w krótkich rozdziałach, podzielonych na 60 lekcji wraz z ćwiczeniami, każda po około 45 minut. Zawarte w nich informacje zostały napisane współczesnym językiem, przy współudziale wolontariuszy z wielu krajów. Różnorodność stylów poszczególnych tematów jest zamierzona i odpowiada różnym odbiorcom.

Są one odpowiedzią na liczne pytania, które docierają w ostatnich latach do ośrodków buddyzmu Diamentowej Drogi w Polsce i na całym świecie. Życzymy wiele pożytku w korzystaniu z tych nauk.

Na początek proponujemy zapoznanie się z tematem "Budda i buddyzm". Oferujemy pomoc w poprowadzeniu lub przygotowaniu lekcji - zainteresowanych prosimy o kontakt pod adresem Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript..">Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript..

Wszelkie prawa zastrzeżone © 2003 Buddhistischer Verlag, © 2007 dla polskiej edycji Buddyjski Związek Diamentowej Drogi Linii Karma Kagyu.

Budda i Buddyzm

Budda był młodym księciem o nazwisku Siddharta Gautama, żyjącym około 2500 lat temu na obszarze granicznym pomiędzy Indiami a Nepalem. Po uświadomieniu sobie jak wielkie jest cierpienie ludzi spowodowane starością, chorobami i śmiercią porzucił luksusowe życie na dworze i udał się na duchowe poszukiwania. Przez sześć lat pobierał nauki u duchowych nauczycieli ówczesnej wysokorozwiniętej kultury Indii i praktykował nawet skrajną ascezę.

 

Czytaj więcej...

Koło życia

Samsara i nirwana to dwa ważne pojęcia w buddyzmie. Terminem samsara określamy nie wyzwolony, a terminem nirwana wyzwolony stan. Mimo że można by myśleć, iż mowa tu o dwóch różnych miejscach, czy światach, oba stany różnią się jedynie sposobem ich przeżywania. Ich czas i miejsce mogą być nawet te same.

 

Czytaj więcej...

Zarys historii buddyzmu

Historyczny Budda Siakjamuni, który żył przed ponad 2500 laty, nie pozostawił bezpośrednio przez siebie spisanych nauk. Uczniowie Buddy zapisali je dopiero po jego śmierci. Historia buddyzmu opiera się zarówno na tekstach, jak też na przekazie ustnym.

 

Czytaj więcej...

Życie Buddy

W czasach historycznego Buddy Siddharty Gautamy Siakjamuniego Indie były krajem kwitnącej kultury. Panowała tam prawdziwa duchowa otwartość, którą można porównać do europejskiego Renesansu i przełomu lat sześćdziesiątych dwudziestego wieku. Dynamicznie rozwijały się przeróżne szkoły i poglądy filozoficzne. Podważono stare nauki i duchowy autorytet braminów.

 

Czytaj więcej...

Ponowne odrodzenie

Kwestia życia po życiu jest dla wielu ludzi bardzo kontrowersyjna: jedni twierdzą, że nie da się w żaden sposób udowodnić jego istnienia, inni twierdzą, że nie da się mu zaprzeczyć. Przy bliższej analizie znaleźć można wiele rozsądnych argumentów przemawiających za istnieniem życia po śmierci. Na przykład to, że świadomość może funkcjonować po śmierci mózgu lub serca, co potwierdzają świadectwa ludzi, którzy znajdowali się w stanie śmierci klinicznej, a następnie zostali przywróceni do życia.

 

Czytaj więcej...

Samsara i Nirwana

Pojęcie nirwany było często mylnie tłumaczone przez językoznawców jako „wielkie wygaśnięcie”. Jednak jego właściwe znaczenie staje się zrozumiałe dopiero w połączeniu z jego przeciwieństwem – samsarą - cyklem uwarunkowanych i pełnych cierpienia stanów umysłu.

 

Czytaj więcej...

Natura Buddy

To, czym naprawdę jesteśmy, to Natura Buddy, potencjał najwyższej radości. Natura Buddy jest podstawową rzeczywistością każdego z nas, jest „sercem doskonałego przebudzenia”. Posiadają ją wszystkie czujące istoty, w tym zwierzęta. Ten potencjał nie jest ograniczony przez czas ani przestrzeń, jest wszechobecny.

 

Czytaj więcej...

Cztery szlachetne prawdy

Wszystko, co uwarunkowane jest cierpieniem.
Cierpienie ma swoją przyczynę.
Istnieje koniec cierpienia.
Istnieje droga, która prowadzi do końca cierpienia.

 

Czytaj więcej...

Pięć Nagromadzeń (skandy) - buddyjski model osobowości

Nauki o pięciu nagromadzeniach czyli skandhach opisują całą złożoność aspektów, które stanowią o osobowości. Rozpoznanie tych poszczególnych aspektów prowadzi do przeciwdziałania silnym wewnętrznym nawykom, które nakazują nam traktować osobę jako niezmienne ja. Owe nawyki są podstawową przyczyną ponownego odradzania się w kręgu uwarunkowanej egzystencji i związanego z tym cierpienia.

 

Czytaj więcej...

Dwanaście czynów Buddy

Życie każdego historycznego Buddy możemy opisać poprzez tak zwanych 12 czynów, o których sam Budda opowiada w sutrze Lalitavistara. Są one wynikiem decyzji oświeconego umysłu, by ponownie wstąpić w iluzoryczne ludzkie ciało (tzw. stan wypromieniowania zwany w sanskrycie nirmanakaja), czego celem jest najpierw kształcenie, a potem działanie dla dobra wszystkich istot.

 

Czytaj więcej...

Kobiety w buddyzmie

W klasycznych tekstach buddyjskich znajdziemy nierzadko sprzeczne opinie na temat roli i pozycji kobiet. W bardzo wczesnych tekstach, kobiety przedstawiane były jako źródło wszelkich pokus, którym uleganie oznaczało pozostanie w uwarunkowanej egzystencji. Taki wizerunek kobiety przedstawiany był przez mnichów dla mnichów. Ponieważ rozwój mnichów przebiega głównie poprzez wyrzeczenie, potrzebowali oni takiego wizerunku kobiety, by móc podążać swoją ścieżką. Jednak praktyka ludzi świeckich i joginów przebiega w odmienny sposób i ludzie ci otrzymywali od Buddy zupełnie inne wskazówki i nauki na temat kobiet.

 

Czytaj więcej...

Buddyzm i społeczeństwo

Buddyzm obejmuje wiedzę i doświadczenia, które są ponadczasowe i niezależne od określonej kultury. Dlatego mógł się on rozprzestrzenić w wielu różnych krajach, jak na przykład w Indiach, na Sri Lance, w Birmie, Wietnamie, Kambodży, Laosie, Chinach, Japonii, Korei, Tybecie i Mongolii. Po pierwszych nawiązaniach do buddyzmu dokonywanych przez niektórych filozofów (np. A. Schopenhauer) i pisarzy (np. H. Hesse) w latach siedemdziesiątych dwudziestego wieku buddyzm zaczął się również zadomawiać na Zachodzie.

 

Czytaj więcej...

Jak rzeczywista jest rzeczywistość?

Mamy silny nawyk lgnięcia do uwarunkowanego świata. W związku z tym koniecznym jest uświadomienie sobie, jakie właściwości ma uwarunkowany świat a jakie umysł. Dopiero wtedy zrozumiemy, że umysł nie jest rzeczą i w jaki sposób materia i umysł są ze sobą powiązane. Najpierw przyglądamy się temu za pomocą logiki, by później poprzez medytacje przekształcić owe zrozumienie w doświadczenie.

 

Czytaj więcej...

Karma: przyczyna i skutek

W buddyjskich tekstach pojęcie karmy zdecydowanie różni się od pojęcia przeznaczenie. Według nauk Buddy, ani Bóg – Stwórca, ani zewnętrzne przyczyny nie są odpowiedzialne za to, co przeżywamy. W przeciwieństwie do wyznawcy hinduizmu, który uważa, że karma determinuje jego życie, prawo przyczyny i skutku oznacza dla buddysty osobistą wolność i uniwersalną odpowiedzialność w stosunku do wszystkich czujących istot.

 

Czytaj więcej...

Medytacja - ćwiczenia praktyczne

Ważną częścią olbrzymiego spektrum nauk o naturze umysłu, których Budda udzielił na przestrzeni 45 lat, są wyjaśnienia dotyczące szczególnie skutecznych metod medytacji. Buddyjska medytacja nigdy nie jest pojmowana jako technika sama w sobie, lecz jako jeden z elementów w całości nauk buddyjskich dotyczących podstawy, drogi i celu.

 

Czytaj więcej...

Mądrość, miłość i współczucie

Kwintesencją Wielkiej Drogi jest oświecona postawa (skt. bodhiczitta – dosłownie: umysł oświecenia), czyli chęć osiągnięcia oświecenia dla pożytku wszystkich istot. Postawa ta opiera się na poglądzie, że z obiektywnego punktu widzenia nie ma przekonujących podstaw ku temu, aby uważać własne szczęście za ważniejsze od szczęścia innych istot. Wręcz przeciwnie, każdy z nas jest tylko pojedynczą osobą, podczas kiedy nieskończona liczba istot również chce być szczęśliwa. Sama matematyka mówi nam więc, że szczęście innych jest ważniejsze.

 

Czytaj więcej...

Oświecenie

Buddyzm rozróżnia dwa rodzaje „Oświecenia”. Zrozumienie, że ciało, myśli i uczucia są w bezustannym ruchu, nie mogą więc tworzyć żadnego rzeczywistego „ja”, nazywamy wyzwoleniem. Kiedy porzucamy sztywne wyobrażenie na temat jakiejś niezmiennej tożsamości, umysł zaczyna doświadczać głębokich stanów rozluźnienia i wewnętrznego spokoju. To jest cel buddyzmu Therewada i nazywany jest małym Oświeceniem, ponieważ to doświadczenie można osiągnąć dla swojego tylko pożytku.

 

Czytaj więcej...

Działania pożyteczne i szkodliwe

Buddyjskie wyjaśnienia na temat działania prawa przyczyny i skutku (karmy) pokazują, w jaki sposób nasze zachowanie wpływa na nasze życie. Oświecone aktywności manifestują się wtedy, gdy zdołamy się uwolnić od karmy. Zanim to nastąpi, buddysta ćwiczy się w wykonywaniu pożytecznych działań, wykorzystując przy tym ciało, mowę i umysł, co pozwala mu na zdobycie energii potrzebnej do głębszego wglądu w doświadczeniu medytacyjnym.

 

Czytaj więcej...

Sześć Wyzwalających Działań - Paramity

„Non scolae sed vitae discimus!” Uczymy się nie dla szkoły, lecz dla życia.
To co obowiązywało starożytnych Rzymian dotyczy również nauki Buddy. Jest ona bliska życiu. Gdy po osiągnięciu przez Buddę oświecenia pytano go: „Dlaczego nauczasz?” jego odpowiedź była prosta: „Ponieważ wszystkie istoty pragną szczęścia i nikt nie chce cierpieć.” Odpowiedź na pytanie: „Czego nauczasz?” brzmiała: „Nauczam jakimi rzeczy są.”

 

Czytaj więcej...

Trzy Drogi

Nauki Buddy można podzielić na różne sposoby. Rozdział ten przedstawia najczęściej stosowany podział na Therawadę, Wielką Drogę i Diamentową Drogę, który wiąże się z różnymi poziomami praktyki.

 

Czytaj więcej...

Wielka Środkowa Droga

Nagardżuna – założyciel Wielkiej Środkowej Drogi był jednym z najbardziej znaczących filozofów buddyjskich. Jego nauki powołują się bezpośrednio na wyjaśnienia Buddy Siakjamuniego, których udzielił on swoim uczniom w północnych Indiach. Dotyczyły one bezpośrednio doświadczalnej, intuicyjnej mądrości. W nauce tej nie chodzi o wiedzę zdobytą poprzez naukę, lecz o bezpośrednie doświadczenie siły i możliwości własnego umysłu. Jest to spontanicznie powstałe zrozumienie, możliwe do osiągnięcia przez każdą żywą istotę, dzięki zastosowaniu technik medytacji.

 

Czytaj więcej...

Chcesz wiedzieć więcej?
Artykuły w magazynie Diamentowa Droga:
icon2 „Studiowanie Dharmy” Hannah Nydahl Wywiad o studiowaniu dharmy i korzystaniu z buddyjskich książek.
 
Polecane strony www po polsku
icon1 www.lama-ole-nydahl.pl
(Strona poświęcona Lamie Ole Nydahlowi)

icon1 www.diamentowadroga.pl
(Magazyn "Diamentowa Droga" on-line)

icon1 www.o-smierci-i-odrodzeniu.pl
(Strona poświęcona nowej książce Lamy Ole Nydahla na temat śmierci)

icon1 www.youtube.com/BuddyzmPL
(Kanał You Tube z wykładami Lamy Ole Nydahla)

icon1 www.kfshop.pl
(Sklep internetowy z książkami o tematyce buddyjskiej)

icon1 www.fsh.pl
(Oficjalna strona Fundacji Stupa House, organizacji popularyzującej wartości kultury tybetańskiej)

icon1 www.dharmamovie.org
(Oficjalna strona Fundacji Dharma Movie Project, organizacji zajmującej się dokumentacją filmową historii buddyzmu Diamentowej Drogi)

Polecane strony www w języku angielskim
icon1 www.diamondway-buddhism.org
(Ogólnoświatowa strona poświęcona
Buddyzmowi Diamentowej Drogi)

icon1 www.karmapa.org
(Oficjalna strona XVII Karmapy Trinlej Taje Dordże)

icon1 www.europe-center.org
(Strona międzynarodowego ośrodka Buddyzmu Diamentowej Drogi )

icon1 www.lama-ole-nydahl.org
(Oficjalna strona Lamy Ole Nydahla)

icon1 streaming.dwbn.org
(Oficjalna strona z wykładami on-line
Lamy Ole Nydahla)

icon1 www.youtube.com/user/
BuddhismDiamondWay
(Kanał You Tube z wykładami
Lamy Ole Nydahla)

© Buddyjski Związek Diamentowej Drogi Linii Karma Kagyu 

   materiały prasowe »    dla nauczycieli szkolnych »